Dedikodu teorisi nedir? Teorem insan neden dedikodu yapar sorusuna cevap vermekle kalmıyor dilin ve insan iletişiminin evrimsel gelişimini de anlatıyor. Teori bize dedikodunun aslında kötü bir şey olmadığını tersine çok yararlı olduğunu söylemekte. Tabii ki teorinin bazı yerleri size komik hatta fantastik bile gelebilir.
Özellikle “taş devri” ya da insan ırkının henüz avcı olduğu zamanlardan kalma dil gelişimi gibi yerler müthiş eğlenceli. Bir bebek gibi sıfırdan dil ve iletişim öğrenen yetişkin insanlar konumuz. Tabii ki bazı eksik yerler olabilir. Bu konuda azılı bir kaynak yok o nedenle çok fazla ayrıntıya girmek biraz aşırıya gitmek olabilir. Fakat temel olarak dedikodu nedir, neden yapılır? İlk dedikoduyu kim niye yaptı gibi soruların cevabını öğrenmeye hazır mısın? Özelikle dedikoducu teyzeler bazen çok tatlı olabiliyorlar. Kimine göre dedikodusuz bir yaşam olamaz.
👉 Küratör Önerim: Daha fazla bilim makalesi burada
Dedikodu Teorisi Nedir? İnsan Neden Dedikodu Yapar?
Konu alt başlıkları
- Dilin gelişimi
- Yerleşik yaşama geçme
- Çevreye uyum sağlama
- Bilgi alma
- Modern çağlarda dedikodu çeşitleri 🙂
Dedikodu Teorisi ve Dedikodunun Tarihi
Yerleşik yaşama geçmeden önce insanlar avcı ve toplayıcı olarak yaşıyordu. Yerleşik yaşama geçmeye başlayınca dil ilk olarak yırtıcı hayvanların yerini bir diğer insana söylemekle başlar. Daha sonra kabile içi bilgileri, kimin ne yaptığını kimin daha çok çalışır kimin işten kaçtığını bildirmek için dedikodu şeklince ilk konuşmalara insan başlar. Kabile içinde kim ne yanlış yapıyor? Kabile reisinin yönetimi iyi mi değil mi?
Neden Dedikodu Yaparız?
Dil geliştikçe dedikodu daha anlamlı ve faydalı iletişimi sağlar. Avcılar ya da kabile üyeleri artık bir kurala göre daha istikrarlı gruplar kurar. Kim nasıl avlanacak, nerede avlanacak? Bunların hepsi sözlü olarak belirlendi. Artık kimsenin yanlış yapma lüksü de yoktu çünkü dedikoducular vardı ya da kurallar belirlenmişti.
Dedikoduculuk sayesinde ayakta duran ya da birbirini tanıyan bir grubun en fazla 150 kişiden oluşması gerekir grup çoğaldıkça dedikodular da azalır çünkü insanlar birbirini tanıyamaz. Doğal bir grubun 150 üyeden oluşması gerektiğini de bu teoriyle anlıyoruz.
Dedikodunun Çeşitleri Nelerdir?
İlk dedikodu konusu neydi bunu şimdilik bilmiyoruz. Ama dedikodu çeşitlerini, nedenlerini biliyoruz. Modern çağlarda dedikoduculuk neden mi yapılır? Genellikle en yakınımızdakilerin dedikodusunu yaparız. Merak ya da komplo teorileri üretmek de dedikoduculuğu arttırır. Daha çok evlilik konuları, kim kimin sevgilisi, kim daha çok para kazanıyor gibi konular en çok dedikoduya konu olanlardır.
Modern zamanlarda dedikodu pek kabul edilir bir şey değildir. İnsanları bilip bilmeden çekiştirmek, yalan yanlış bilgilerle zihnimizi doldurmamıza ve tabii ki karşımızdaki insana ya da insanlara haksızlık yapmamıza da neden olacaktır. Kısacası teorinin çıkış noktası ile şu anki ulaştığı nokta arasında çok fark var.
Not: Yazının hazırlanmasında Yuval Noah Harari, Hayvanlardan Tanrılara Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi kitabı referans aldım.
