Sonsuzluğun Sonu ISAAC ASIMOV Kitap Konusu, Özeti, Yorumları. Orijinal adı The End of Etenity olan yapıt zamanda yolculuki ya da zaman yolculuğu temalı romanlar arasında. 1955 yılında ilk baskını yapan Asimov’un Sonsuzluğun Sonu yapıtı beyazperdeye uyarlandı ve ilk çıktığı yıllarda 25 dile çevrildi. Zamanda yolculuk ve insanın geleceği hakkında yazılan klasiklerden biri olan romanın konusu, incelemesi, yoruları ve analizine geçiyoruz.
Roman, zaman yolculuğunu sadece bir bilimsel kurgu öğesi olarak değil, insanlığın etik ve varoluşsal sınırlarını sorgulatan bir düşünce deneyi olarak işler. Roman, “Ebediyetçiler” adını taşıyan bir topluluğun, geçmişi ve geleceği değiştirerek insan uygarlığını ‘kurtardığını’ sandığı bir evrende geçer. Ancak bu müdahaleler, insanlığın yaratıcılığını, duygularını ve özgürlüğünü yavaşça yok etmektedir.
Romanın merkezinde, Zaman Teknisyeni Andrew Harlan yer alır. Zamanı düzenleyen ve “Değişimler” yaparak olayların akışını kontrol eden Harlan, bir gün duygularına yenilerek sistemin en büyük tabularından birini ihlal eder: bir kadına, Noÿs Lambent’e âşık olur. Onunla birlikte, “sonsuzluğun” perde arkasındaki büyük yalanı keşfeder: Zamanı korumaya çalışan bu örgüt aslında insanlığın evrimsel kaderini zincirlemektedir. Detaylara geçiyoruz.
✅ Önerim: Okunacak yeni bir kitap keşfedin
Sonsuzluğun Sonu ISAAC ASIMOV Kitap Konusu, Özeti, Yorumları
Andrew Harlan harika bir zamanda yolculuk teknisyenidir. Görevi olan zamandaki ufak gerçeklik değişikliklerini hesaplamak ve o gerçeklikleri yapmaktır. Kıdemli bilgisayar Twissel’in emrinde çalışır. 95. yüzyıl gibi bir alt zamanda doğan Harlan, “sozsuzlar” olarak bilinen zaman yolcularındandır. Görev yeri 2456’dır.
Zamanda yolculuk kazan adı verilen ve gücünü güneşin süpernovaya dönüştüğü milyarlarca yıl gelecekteki bir enerjiden alır. Zamanda yapılan değişiklikleri “zaman konseyi” onaylar. Teknisyenler evlenmezler ve özel yaşamları da olmaz. Onlar insanların gözünde ölümsüzdür.
Zamanda yapılan değişikliklerin “insanlığın yararına” olduğu düşünülür Fakat 50 milyonuncudan sonraki zamana gidilemez. Burada bir sınır vardır. Gelecekteki insanlar evrimleşmiş ve artık insan olmayan bir türe evrilmiş süper insan olmuştur belki de 50’den sonra insan kalmamıştır. Bütün bu teoriler yetersidir. Alt zamanlar ve ilkel zamanlar da vardır. Andrew Harlan ilkel zaman tarihi uzmanıdır.
Bu sırada yeni bir asistan gelir. Sonsuzluğun bu yeni üyesi Cooper, 24 yaşında bir gençtir. Harlan Noÿs adında bir kadınla tanışacaktır. Fakat ilerleyen zamanlarda sevgilisinin tarihten silindiğini görür ve onu geri getirmek isteyecektir. Harlan’dan hoşlanmayan Finge sürekli zorluklar çıkarır.
Bu sırada zaman makinesi kazanına binen Harlan 100.’den ileriye gidemeyecektir ve sevgilisi zamanda kısılı kalacaktır. Bu sırada önemli bir gizem ortaya çıkar. Ulaşılamayan üst zamanlardan gelen bir komplo sonsuzluk için tehlikededir. Sonsuzluğun kurucusu Mallansohn, bir anı bırakmıştır anıları bilgisayar Twissel’a bırakmıştır. Tarih ve bütün sonsuzluk bu anılara gire tekrar etmektedir.
Twissel Mallansohn’ın anılarındaki gibi döngünün tamamlanması için çabalar ve aslında Mallansohn’un kendisi olan Cooper’ı geçmişe gönderecekler ve böylece gerekli matematiksel alt yapıyı ve gerekli kuramları yazarak zaman makinesini icat edecektir. Fakat üst zamanlardan gelen Noys, sosuzuluğu yok etmek ve çemberi kırmak için bir ajan olarak gönderilmiştir.
Yorum ve Kısa İnceleme
Kitap ilk başlarda anlaşılmaz olsa da genel olarak zamanda yolculuk teması, sebep sonuç ilişkisi, çemberi kırmak ve yazılmış bir yazgıyı değiştirme ve geleceği kurtarmak için geçmişe müdahale etme gibi zamanda yolculuk konusunun en ünlü konularını Asimov 1955 yılında yazarak okura çok iyi bir bilim kurgu konusu vermiştir.
Asimov’un romanı, klasik bilim kurgudan çok daha fazlasıdır: insanın Tanrı rolüne soyunmasının bedelini anlatır. Zamanı kontrol etmek, sonunda zamanı ve anlamı kaybetmektir.
Günümüzün modern bilim kurgu ve zamanda yolculuk konulu filmlerinde ve dizilerinde sıkça gördüğümüz neden sorun ilişkisi, sonuçların nedenlerden bağımsız olması (Hume’cu zaman anlayışı) zincirleme zamansal olaylar için roman belki de ilklerden biri. Zamanda bir olayı değiştirmek isterken aslında olayın nedeni olmak temasının da ilklerinden diyebiliriz.
Karakter gelişimi, robotlar ve insansı robotların tasvirleri oldukça etkileyici. Zaman kazanı, sabit bir zaman makinesidir. Zaman teknisyenlerinin zamanı adeta yeniden yazması ve düzenlemesi insanın oynadığı bir tanrı rolüdür.
Isaac Asimov’un Sonsuzluğun Sonu romanı, David Hume’un nedensellik ve insan doğasına dair fikirleriyle birlikte okunduğunda derin bir felsefi katman kazanır. Hume’a göre neden-sonuç ilişkisi doğanın zorunlu yasası değil, yalnızca zihnimizin alışkanlıklarından doğan bir beklentidir. Eternals’ın (Sonsuzlukçuların) zamanı değiştirerek geleceği “daha iyi” hale getirme çabaları da bu alışkanlığın bir yansımasıdır; onlar belirli eylemlerin zorunlu olarak belirli sonuçlar doğuracağına inanırlar.
Oysa Hume’un perspektifinden bu, insan aklının düzen ve kontrol yanılsamasına kapılmasından başka bir şey değildir. Zamanın kendisi gibi gelecek de deneyimlenemez; dolayısıyla onu düzeltme girişimi aslında rasyonel bir temele sahip değildir. Hegelci bir neden sonuç anlayışına göre baktığımızda Cooper‘ın Mallansohn‘a dönüşümü ve döngünün zaten kendi kendini yaratması ve bu çevrimi kırmanın olanaksızlığıdır.
Kitap Bilgileri
- Sonsuzluğun Sonu kaç sayfa: 250 sayfa
- Okuma süresi: 10 saat
- Yayıncı: Monokl Yayınları
Sonsuzluğun Sonu Roman Karakterleri
- Andrew Harlan: Romanda okurun ilk tanıdığı karakterdir. Bütün olayın içindedir. Teknisyen olarak gereklik değişikliklerini yapar. Kıdemli bilgisayar Twissel’ın asistanıdır.
- Twissel: Zamanda yolculuk kazanını ve sonsuzluğu kontrol eden Sonsuzluk Konseyinin üyesidir. Zamanda yolculuk için çemberin tamamlanması için çalıştığı ve Mallansohn’ın gizemlerini bildiğini sonradan anlayacağız.
- Noÿs Lambent: Harlan’ın aşık olduğu ve ulaşılamayan üst zamanlardan gelen ve sonsuzluğu yıkmak isteyen ajan.
- Cooper (Mallansohn): Aslında kendisi 24 yaşındaki genç asistan olarak ilk başlarda önemsiz biri olarak görünse de Twissel’daki anılarda kendisinin zamanda yolculuğun yani sonsuzluğun kurucusu olan Mallansohn‘ın kendisidir. Fakat, Cooper’ın Mallansohn’a dönüşmesi için zamanda geriye gitmesi gerekir. Twissel ile birlikte Harlan Cooper’ı zamanda geri gönderecektir. Fakat yanlış zamana gidecektir.
- Finge: Harlan’dan hoşlanmayan ve sürekli ensesinde olan asistan bilgisayar.
